Δευτέρα 15 Ιουλίου 2013

Damanhur: Πως τραγουδούν τα φυτά;

Δύο πράγματα έχουμε μάθει μέχρι στιγμής για τη ζωή. Το πρώτο είναι πως “όσο ζεις μαθαίνεις” και το δεύτερο πως “η μουσική είναι ένα μεγάλο ταξίδι”. Στο σημερινό άρθρο θα ασχοληθούμε με το συνδυασμό τους, θα δούμε τι έχουν να μας πουν τα φυτά και πώς μπορούν να τραγουδούν χωρίς να τα ακούμε — ή στην τελική γιατί όσοι μας λένε “τα φυτά μου τραγουδάνε κάθε βράδυ!” είναι τρελοί για δέσιμο.

Damanhur: Πως τραγουδούν τα φυτά;
Πριν από λίγο καιρό παρακολούθησα μια παρουσίαση Bachelor, και αν εξαιρέσουμε πως αρκετές εργασίες ακολούθησαν ένα κλισέ και μη-ακαδημαϊκό μοτίβο δημιουργικότητας, μια από αυτές αφορούσε ένα μηχάνημα, τέκνο μελέτης φυσιολατρικής ομάδας, που μπορούσε να “ακούσει” τη μουσική των φυτών και να τη μεταφράσει σε συχνότητες.

Έχουμε να κάνουμε λοιπόν με ένα μηχάνημα που έχει κατασκευαστεί από την ομάδα Damanhur. Ας δούμε όμως ποιοι είναι και το τι κάνει ακριβώς το μηχάνημα αυτό.

Ποια είναι η Damanhur;

Η ομοσπονδία της Damanhur, ή απλά Damanhur όπως αναφέρεται συχνά, είναι μια πνευματική κοινότητα ή αλλιώς ένα οικολογικό χωριό, που εδρεύει στην περιοχή Πιεμόντε της βόρειας Ιταλίας, περίπου 50 χιλιόμετρα βόρεια της πόλης του Τορίνο. Το όνομα προέρχεται από μια αρχαία αιγυπτιακή πόλη της οποίας ο ναός ήταν αφιερωμένος στον θεό Horus. Για πάτα λίγο στο link να δεις ποια είναι αυτή η θεότητα!

Η κοινότητα διαθέτει δικό της σύνταγμα όπως και δικό της νόμισμα, το credito. Όταν ιδρύθηκε το 1975 είχε περίπου 24 οπαδούς ενώ μέχρι το 2000 είχε αυξηθεί στους 800. Ως όμιλος μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένα μείγμα new age με νεο-παγανιστικές πεποιθήσεις. Μεγάλος ντόρος έγινε το 1992, όταν η κοινότητα αποκάλυψε τη μυστική κατασκευή υπόγειου ιερού με ονομασία “οι ναοί της Ανθρωπότητας”, που είχε ξεκινήσει το 1978 με πλήρη μυστικότητα. Ενώ οι ιταλικές αρχές είχαν διατάξει την παύση των εργασιών και τη μη-συνέχιση του ιερού, εν τέλει εκδόθηκε ειδική άδεια και οι εργασίες συνεχίστηκαν, αυτή τη φορά υπό την αιγίδα των “νόμιμων εργασιών”.

Η ομοσπονδία της Damanhur έχει κέντρα στην Ευρώπη, την Αμερική και την Ιαπωνία.

Μουσική συσκευή;

Ήδη από το 1975, μελετητές της κοινότητας, χρησιμοποιώντας ένα ειδικό μηχάνημα το οποίο κατασκεύασαν προσπαθούσαν να μελετήσουν τις μοναδικές ιδιότητες των φυτών να παράγουν μουσική. Αυτό το μηχάνημα μετράει τη δραστηριότητα των φυτών στο περιβάλλον που βρίσκονται, για να μπορέσουν οι μελετητές να καταλάβουν την ικανότητα των φυτών όσον αφορά τη μάθηση αλλά και την επικοινωνία.

Αξιοποιώντας μια απλή αρχή, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μια παραλλαγή της “γέφυρας Wheatstone”, που είναι στην ουσία ένα ηλεκτρικό κύκλωμα που χρησιμοποιείται για τη μέτρηση άγνωστης ηλεκτρικής αντίστασης. Η μέτρηση γίνεται συνδέοντας δυο πιαστράκια σε δυο σημεία επάνω στο φυτό, συνήθως το ένα στα φύλα και άλλο ένα στη ρίζα.



Τα φυτά εκδηλώνουν ευαίσθητες παραλλαγές στον τρόπο λειτουργίας τους όταν σηματοδοτείται άφιξη ενός ατόμου, ενός φυτοφάγου ζώου (άουτς!), όταν ποτίζονται και όταν γενικώς υπάρχει δραστηριότητα γύρω τους. Αυτές οι παραλλαγές, λοιπόν, μπορούν να μετρηθούν με πολλούς τρόπους και ένας από αυτούς είναι οι μουσικές κλίμακες. Μπορούν λοιπόν τα φυτά να συνθέσουν μουσική ή απλώς η δραστηριότητά τους μπορεί να μεταφραστεί σε νότες με πολύ ενδιαφέρον αποτέλεσμα; Αυτό είναι κάτι που θα το ανακαλύψετε μόνοι σας! Αρκεί να θυμάστε πως πρέπει να διαχωρίζουμε τις ανθρώπινες ανάγκες και δραστηριότητες από αυτές άλλων όντων, είτε φυτών είτε ζώων. Η λύση στο μυστήριο βρίσκεται στο να καταλάβετε γιατί θεωρούμε τρελούς αυτούς που ακούν μουσική από τα φυτά τους .

Πως δουλεύει;

Έχοντας συνδέσει λοιπόν τα δυο πιαστράκια πάνω σε ένα φυτό, οι δραστηριότητες του φυτού μεταφράζονται μέσω του μηχανήματος σε MIDI νότες. Από ‘κει και πέρα μπορούμε με ένα MIDI καλώδιο να συνδέσουμε το μηχάνημα σε έναν υπολογιστή και να μεταφράσουμε τις νότες σε ήχο, μέσω ενός software synth που έχουμε στον υπολογιστή μας — έστω το Absynth, το Sylenth1 ή οποιοδήποτε άλλο software ή hardware synthesizer θέλουμε.

Μετά… η μελέτη συνεχίζεται. Μπορούμε να δούμε τα ηχητικά αποτελέσματα από ένα φυτό σε διάφορες καταστάσεις. Σκεφθείτε ποια θα  ήταν η διαφορά στη μελωδία που θα μας έδινε ένα φυτό αν το είχαμε ποτίσει ή αν δεν το είχαμε ποτίσει καθόλου, αν είχαμε πληγώσει το φυτό στη ρίζα ή στο φύλλο του ή ακόμα και τις διαφορές στον ήχο αν του παρείχαμε διαφορετικά είδη λιπάσματος. Τι θα γινόταν αν βάζαμε στο φυτό να ακούσει για κάποια ώρα τη φωνή μας, κάποιο συγκρότημα ή το χαϊδεύαμε; Τι διαφορές θα υπήρχαν ανάμεσα σε μια “μη μου άπτου” ακακία (Acacia dealbata), ενός κάκτου (Echinopsis pachanoi), ενός νούφαρου (Nelumbo nucifera) ή ακόμα και μιας διωναίας (Dionaea muscipula);


Κάπως έτσι ξεκινάει ο υγιής πειραματισμός με το αντικείμενο που έχουμε απέναντί μας.